مداخله بشر دوستانه؛ از ممنوعیت تا ضرورت

Authors

قاسم آقایی

abstract

مداخله بشر دوستانه از مفاهیمی است که باوجود دارا بودن سابقه ای حدودا یکصد ساله در ادبیات حقوق بین الملل،تنها در یک دهه اخیر مورد توجه مجامع بین المللی و از آن جمله محافل علمی و حقوقی جهان قرار گرفته است و دلیل آن،گسترش توجه به حقوق بنیادین بشر از یک طرف و گسترش نقض شدید همان حقوق از طرف دیگر بوده است.توجه به آن حقوق از جانب سازمانهای بین المللی مدافع حقوق بشر و افکار عمومی بین المللی و نقض آن توسط رژیمهای خودکامه یا گروههای شورشی صورت پذیرفته است. رویکرد جدید به مفهوم مداخله بشردوستانه در دو سطح به موازات یکدیگر رشد نموده است.در یک سطح و در چارچوب ملل متحد و منشور آن،شورای امنیت موارد نقض شدید حقوق بنیادین بشر را تهدیدی علیه صلح قلمداد نموده و در برابر آن وارد عمل گردیده است که در این سطح،اقدام شورا حساسیت زیادی را برانگیخته است، زیرا باور همگان بر مجاز بودن شورا به چنین اقداماتی است.اما در سطح دیگر و خارج از سیستم منشور و سازمان ملل متحد نیز اقداماتب اغلب از طرف سازمانهای منطقه ای با همان اهداف صورت گرفته است که تأیید پاره ای از اعضای جامعه بین المللی و انتقاد پاره ای دیگر را به همراه داشته است،باوجود این،به دلیل ضرورت برخورد با موارد نقض گسترده حقوق بشر از یک طرف و نقص سیستم امنیت دسته جمعی ملل متحد که امکان پاسخگویی را در مواردی از آن سلب می کند،از طرف دیگر باعث گردیده که هم اکثریت کشورهای عضو جامعه بین المللی و هم افکار عمومی بین المللی به همراه بخش گسترده ای از حقوقدانان در اساس امکان مداخله نظامی خارج از چارچوب نظام ملل متحد را به هدف جلوگیری از نقض شدید و گسترده حقوق بشر و بشردوستانه پذیرا گردند؛اگرچه این اقدام با مفهوم عدم توسل به زور مندرج در ماده (4)2 منشور ملل متحد در تعارض باشد،زیرا باور عمومی امروزه بر این است که قاعده آمره عدم توسل به زور یا تهدید به آن نباید و نمی تواند مستمسکی برای نقض فاحش حقوق بنیادین بشر(قاعده آمره ای دیگر)باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مداخله بشر دوستانه؛ نقض قاعده یا استثناء

منشور ملل متحد، استفاده از زور یا تهدید به استفاده از زور علیه تمامیت سرزمینی یا استقلال سیاسی سایر کشور ها را ممنوع می نماید. دو استثناء بر این اصل وارد شده است: اولین استثناء مربوط به حق دفاع مشروع جمعی و فردی در صورت حمله مسلحانه علیه یکی از اعضای ملل متحد است. دومین استثناء مربوط به اقدامات شورای امنیت برای حفظ یااعاده صلح و امنیت بین‌المللی است. به هر حال در حقوق بین الملل بحث شکل گیر...

full text

مداخله بشر دوستانه؛ نقض قاعده یا استثناء

منشور ملل متحد، استفاده از زور یا تهدید به استفاده از زور علیه تمامیت سرزمینی یا استقلال سیاسی سایر کشور ها را ممنوع می نماید. دو استثناء بر این اصل وارد شده است: اولین استثناء مربوط به حق دفاع مشروع جمعی و فردی در صورت حمله مسلحانه علیه یکی از اعضای ملل متحد است. دومین استثناء مربوط به اقدامات شورای امنیت برای حفظ یااعاده صلح و امنیت بین المللی است. به هر حال در حقوق بین الملل بحث شکل گیری است...

full text

مقایسه مسولیت حمایت و مداخله بشر دوستانه

پس از اثبات ناکارآمدی تئوری های امنیت جمعی، صلح و امنیت بین المللی و مداخل? بشردوستانه در جلوگیری از بروز جنگ جهانی دوّم، نیاز به نظری? نوینی بود تا برای پیشگیری و واکنش مناسب در بحران های بشری بدان متوسل شد. از اینجا بود که دکترین مسئولیت حمایت وارد ادبیات حقوقی شد؛ نهادی که نه بدبینی های مفاهیم سلف خود را به همراه داشت و نه مانند آنها کلی و مبهم بود از همه مهم تر اینکه تنها محدود به مداخل? نظا...

مداخله بشر دوستانه از منظر حقوق بین الملل اسلام

فلسفه ی تشریع جنگ در اسلام بدین جهت است که بساط شرک ، بت پرستی ، ظلم ، تجاوز و بیدادگری از جامعه و زمین برچیده شود و انسان ها در سایه عدالت و آزادی - ودر محیط دور از گمراهی ، تباهی و تبعیض وظلم و فساد - زندگی توام با مهر و محبت داشته باشند . در اسلام دو نوع جنگ داریم: 1- جنگ دفاعی (دفاع مشروع ) : که جنگ برای حفظ کیان اسلام و حفاظت از جان و مال و ناموس مسلمانان است . 2- جنگ ابتدایی(مداخله بشردوس...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش حقوق عمومی

جلد ۶، شماره ۱۱، صفحات ۵۵-۱۱۱

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023